سرطان معده، سرطانی خاموش و شایع

تیم تحقیقاتیABC گزارش می دهد:

Diet and the risk of gastric cander: review of epidemiological evidence

این مقاله توسط International and Japanese Gastric Cander Associations  در تاریخ 10 آوریل 2007 توسط دو محقق ژاپنی Shoichiro Tsugane و Shizuka Sasazuki انجام شده است که خلاصه ی کار آنها به شرح زیر است:

تفاوت های جغرافیایی و نژادی از عوامل تاثیرگذار در میزان بروز سرطان معده، در سراسر دنیا می باشند؛ همچنین، فاکتورهای قابل تغییری مانند رژیم غذایی، رابطه ی نزدیکی با سرطان معده دارند؛ بنابراین ، شرایط محیطی و سبک زندگی افراد رابطه ی تنگاتنگی با سرطان معده دارد.

یکی از فاکتورهای مهم و ثابت سرطان معده، آلوده شده به هلیکوباکترپیلوری (Helicobacter pylori) است؛ ولی به علت کافی ای برای پیشرفت سرطان معده نیست. اینگونه باکتری شایع ترین موجود ذره بینی در سطح جهان است که انسانها را مبتلا به عفونت می کند و براساس تخمین ها حدود نیمی از جمعیت جهان آلوده به هلیکوباکتر پیلوری می باشند و این عفونت بیش از همه در مناطقی شایع است که ازدحام جمعیّت و بهداشت نامناسب وجود دارد ؛ مانند کشور های در حال

توسعه که میزان عفونت با این باکتری در آن ها به 80 درصد می رسد ؛ البته ، باید این نکته را هم در نظرگرفت که میزان عفونت با این باکتری در یک کشور بر حسب سن ، وضعیّت اجتماعی و اقتصادی متفاوت خواهد بود روند کار این باکتری به این صورت است که موجب التهاب معده یا گاستریت ( Gastritis ) می شود.

افرادی که به هلیکو باکتر پیلوری آلوده شده اند ، درجات مختلفی از التهاب معده را نشان می دهند ؛ در حالی که ، اکثر آن ها بدون علامت هستند و حالشان خوب است ؛ امّا ، عواملی مانند سیگار کشیدن ، خطر ایجاد زخم های گوارشی و سرطان های مربوط به هلیکو باکتر پیلوری ) سرطان معده ( را افزایش می دهند .

از طرفی مشاهدات بوم شناختی و تحقیقات مرتبط با آن نشان می دهند که خطر ابتلا به سرطان معده ممکن است با مصرف زیاد نمک و غذاهای سنّتی ای که با نمک فراوری شده اند ، افزایش پیدا کند ؛ درحالی که ، مصرف زیاد میوه ها و سبزیجات ، به خصوص میوه ها ، این خطر را کاهش می دهد ؛ امّا ، کدام جزء تشکیل دهنده ی میوه ها و سبزیجات در پیشگیری از ابتلا به سرطان معده نقش دارد ؟

این موضوع که کدام جزء تشکیل دهنده ی میوه ها و سبزیجات نقش مهمّی در پیشگیری از ابتلا به سرطان معده بازی می کند ، هنوز نامشخّص است ؛ امّا ، از میان این اجزاء ، ویتامین C ، به دلیل شواهد اپیدمیولوژیک گسترده ، گزینه ی محتمل تری برای ایفای نقش پیشگیری از سرطان معده است .

یکی دیگر از موادّی که احتمالاً با سرطان معده ارتباط دارد ، چای سبز است. مصرف چای سبز به دلیل اثرات محافظت کننده ای که دارد ) خاصیّت آنتی اکسیدانی ( احتمالاً با کاهش خطر ابتلا به سرطان معده مرتبط است ؛ اگر چه ، این خاصیّت بیشتر در زنان ژاپنی ای که سیگار نمی کشیدند ، شناسایی شده است ؛ زیرا ، همان طور که گفته شد ، مصرف سیگار ، خطر بیماری زاییِ هلیکو باکتر پیلوری را افزایش داده و به تبع آن ، خطر ابتلا به سرطان معده هم افزایش می یابد .

در مقابل ، مصرف گوشت های فراوری شده و کمپلکس های N نیتروزو[1]  احتمالاً ارتباط نزدیکی با بروز سرطان معده دارند . از کمپلکس های N نیتروزو به میزان وسیعی برای محافظت از انواع فراورده های گوشتی و بهبود طعم و رنگ آن ها استفاده می شود . به نظر می رسد شیوه ی سرطان زایی آن ها شامل اکسایشِ آنزیمی  اوّلیّه است که در نهایت طیّ فرایندهایی ، یکی ازباز های آلی نیتروژن دار در ساختمان DNA مورد حمله قرار می گیرد و موجب تحمیل نوعی آسیب ژنتیکی می شود که این آسیب ، رفتار سرطانی سلّول را به دنبال دارد .

در نتیجه ، اصلاح رژیم غذایی با کاهش مصرف نمک و غذا های نمک دار و در کنار آن افزایش مصرف میوه ها و ویتامین C ، راهکاری عملی برای جلوگیری از ابتلا به سرطان معده می باشد .

اعضای گروه تیم تحقیقاتی :

خانم لیلا جهانشاهلو و آقایان : امیر حسین مرادی ، علی عزّت اللّهی و صادق مقیمی .